Toyuq xəstəlikləri və müalicə dərmanları

Toyuq xəstəlikləri toyuqçuluq biznesinde olduqca önəmli bir mövzudur . Gəlin toyuq xəstəlikləri haqqında araşdırma aparaq və hansı xəstəliklər olduğu haqqında müzakirə edək.

---

1. 🦠 Toyuq Newcastle Xəstəliyi (Quş vərəmi)

Newcastle Xəstəliyi (Quş Vərəmi İngiliscə: Newcastle Disease) — toyuqlar və digər quşlar arasında yayılmış çox yoluxucu və təhlükəli viral xəstəliklərdəndir. Bu xəstəlik sürü üçün çox ciddi təhlükə yaradır, ona görə də vaxtında qarşısının alınması və düzgün idarə olunması lazımdır.

Əlamətlər:

• Boğazdan fitə bənzər səs gəlir. Səsə diqqət etmək lazımdır.

• Toyuqlar tənəffüs çətinliyi yaşayır.

• Başın əyilməsi (sinir sisteminə təsir) baş verir.

• İshal və iştahsızlıq halları meydana gəlir.

Təhlükə: Toyuq xəstəlikləri içərisində bu xəstəlik hədsiz yüksək yoluxuculuq və ölüm nisbəti ilə özünü büruzə verir.

Müalicə:

• Newcastle Xəstəliyinin müalicəsi yoxdur.

• Newcastle Xəstəliyinın yaşanmaması üçün vaksinasiya mütləqdir (hələ cücə ikən tətbiq olunur).

---

2. 💩Toyuqlarda Kokksidioz (Qanlı ishal)

Kokksidioz — toyuqlarda bağırsaqları zədələyən, çox yayılmış və təhlükəli bir xəstəlikdir. Bu xəstəlik Eimeria adlı birhüceyrəli parazitlər tərəfindən törədilir. Parazitlər bağırsağın divarına yapışıb, orada çoxalır və toxumaları məhv edirlər.

Əlamətlər:

• Qanlı və pis qoxulu ishal müşahidə olunur.

• Toyuğun çökməsi, zəiflik olur.

• Tüklərin pərişan olması baş verir.

• Tez arıqlama ilə təzahür olunur.

Səbəb: Pis gigiyena, nəmli altlıq  toyuq xəstəlik ləri içərisində bu xəstəliyin yaranmasına səbəb olur.

Müalicə:

• Kokksidiostat adlı dərmanlar suya qarışdırılır.

• Altlıq tez-tez dəyişdirilməli, toyuqxana qurudulmalıdır.

---

3. 🐛 Toyuqlarda Parazitlər (daxili və xarici)

Xarici:

• Bit, gənə, qırmızı gənə

Əlamətlər: Qaşınma, tüklərin tökülməsi, yumurtlamada azalma

Daxili:

• Bağırsaq qurdu, lent qurdu

Əlamətlər: Arıqlama, ishal, yumurta keyfiyyətinin düşməsi

Müalicə:

• Antiparazitar dərmanlar (qurd dərmanları), baytardan məsləhətlə alın.

• Toyuqxananın dezinfeksiyası

İnək saxlamaq qazanclıdırmı ?

---

4. 🐓Toyuqlarda İnfeksion Bronxit

Toyuqlarda İnfeksion bronxit — toyuq xəstəlik mövzusunda quşlarda və digər toyuq növlərində rast gəlinən, yüksək yoluxucu viral tənəffüs xəstəliyidir. Bu xəstəlik Coronavirus qrupuna aid virus tərəfindən törədilir və əsasən tənəffüs sisteminə zərər verir. Xəstəlik həm yumurtalıq toyuqlarında, həm də ətlik toyuqlarda yayılır.

Əlamətlər:

• Burundan axıntı

• Öskürək, boğulma səsi

• Yumurtlamada ciddi azalma

Müalicə:

• Antibiotiklər (baytar tövsiyəsi ilə)

• İsti və quru mühit

---

5. 🥚 Yumurta Bağırsaqlığında Problemlər

• Yumurtanın içinə qan gəlməsi

• Yumurtanın nazik və ya qırıq qabıqlı olması

• Yumurtlamada fasilə

Səbəblər: Qidada kalsium azlığı, yaş, stress

Həll:

• Qidalanmaya yumurta qabığı, kalsium əlavəsi (məsələn: D3 vitamini ilə birlikdə) daxil etmək.

---

🧪 Vaksinasiya Cədvəli (Tövsiyə Olunan)

Toyuq xəstəlikləri çox zaman düzgün ilkin vaksinasiya ilə qarşılaşmadan həll olunan bir xəstəliklərdir.

---

🔒 Profilaktika və Qorunma

✅ Təmizlik və havalandırma – həftədə ən az 1 dəfə tövlə təmizlənməlidir.
✅ Təmiz su və yem – çirklənmiş su xəstəlik yayır.
✅ Yeni toyuqları karantində saxlayın (7-10 gün) – yoluxucu xəstəlik riskini azaldır.
✅ Baytarla əməkdaşlıq edin – vaxtlı-vaxtında yoxlamalar üçün.